DE WEVER EN DE BREISTER (WERNER HEYNDRICKX)
Het Hendrik Heymanplein ligt grotendeels op het vroegere domein van het Castrohof. Een ommetje voor de architectuurliefhebbers: we verlaten het plein en gaan links de Hoveniersstraat in. Vervolgens nemen we de eerste straat links, de Monseigneur Stillemansstraat. Deze straat biedt een waaier van woningen in art deco. Handelaars en industriëlen doen tijdens het Interbellum beroep op bekwame architecten. In Sint-Niklaas hebben ontwerpers zoals Hilaire De Boom, August D’Hooge, Robert Hebb, Florent Staes, Karel Van Havermaet, André Verbeke, August Waterschoot en zijn zonen Leander en Raphaël pareltjes van architectuur nagelaten.
We wandelen door de Mgr. Stillemansstraat tot de eerste straat links en keren terug naar het Hendrik Heymanplein. In een perkje bij de stadsbibliotheek staan twee bronzen beelden van bescheiden formaat. Zij verwijzen naar de vroegere arbeidersklasse van Sint-Niklaas, een stad waarin de textielindustrie van de 19de tot ver in de 20ste eeuw een grote bloei kent. Bijna alle breigoedfabrieken en weverijen hebben inmiddels de stad verlaten.
De beelden ‘De Wever en de Breister’ zijn een herinnering aan dit vergane industrieel tijdperk, dat niet alleen glorie maar ook ellende kent. Deze arbeidende mensen worden niet heroïsch uitgebeeld zoals dat in het sociaal realisme het geval is. Ze zijn eenvoudig, gesloten van vorm en enigszins in zichzelf gekeerd. Ze dragen hun dagelijkse zorgen zonder verzet. Zij zijn groots in hun bescheidenheid.
De gestileerde vormgeving refereert aan het expressionisme. Werner Heyndrickx komt uit een familie van steenkappers en is daardoor een uitstekend vakman. Een van zijn opmerkelijke uitspraken luidt dat een goed beeldhouwwerk van een berg moet kunnen rollen zonder dat er een stuk van afbreekt. Een beeld moet door zijn compactheid te vergelijken zijn met een menhir of een hunebed.
De kunstenaar is bekend als bekwaam portrettist. Hij is in zijn jeugdjaren een vurige aanhanger van het expressionisme. Regelmatig keert hij tijdens zijn carrière terug naar die jeugdliefde. De ‘Wever en de Breister’ zijn de laatste werken die hij in opdracht van het stadsbestuur realiseert.
HEYNDRICKX Werner (1909 – 1986)
Werner Heyndrickx is een beeldhouwer van portretten en figuren. Zijn vader, Jozef Heyndrickx, was steenkapper. Opleiding aan de academies van Sint-Niklaas en Antwerpen en aan het Nationaal Hoger Instituut voor Schone Kunsten te Antwerpen in het atelier van Ernest Wijnants. Leraar beeldhouwen aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten te Sint-Niklaas en aan het Hoger Instituut te Antwerpen.
Het atelier van Werner Heyndrickx was gelegen vlak bij het kerkhof van Tereken. Voor het bronsgieten deed hij beroep op een vaste bronsgieter, Achiel Vindevogel, in Zwijnaarde. Hij hechtte ook veel belang aan de patina van een beeld.
Vooral in zijn vroege werken is duidelijk de invloed zichtbaar van zijn leraars, Arthur Dupon en zeker van Ernest Wijnants: in de monumentaliteit en in de herleiding van een beeld tot een aantal gestileerde vlakken. Deze eerder synthetiserende stijl is te herkennen in de sobere apostelbeelden die Werner Heyndrickx maakte voor de Christus Koningkerk te Sint-Niklaas. Al zijn de hoofden, de handen en de voeten met precisie en detaillering uitgewerkt, de verticale plooien zijn gestileerde vlakken. In de beelden ‘Contemplatie’ en ‘Familie’ is deze stilering eveneens duidelijk.
De portretten van Werner Heyndrickx getuigen van een scherpe waarneming. Zij zijn het resultaat van een blijvend zoeken naar een trefzekere gelijkenis en het karakter van de geportretteerde.
Hij nam deel aan heel wat tentoonstellingen in binnen- en buitenland: te Antwerpen, Gent, Luik, Namen, Parijs, Praag en Bratislava. Prijzen: de ‘Godecharleprijs’, de ‘Van Leriusprijs’, de ‘Prijs Doutrelon de Try’ en de ‘Prijs van de Provincie Oost-Vlaanderen voor Beeldhouwkunst’.
Kunst in de Stad toont van Werner Heyndrickx een vijftiental werken.
1980