PAARD EN RUITER | Kunst in de Stad

beelden, fietsroute, wandeling-blauwe route

PAARD EN RUITER (JAN CALMEYN)

Naast het terras van het Walburgkasteel, aan de rand van de vijver, staat een opvallend bronzen beeld van een paard met een ruiter die een kind beschermt. Dit paard vormt op deze plek overduidelijk een contrast met het idyllische plaatje van de Engelse tuin met hoge bomen, veel groen, en waterpartijen met de eendjes die kopje onder gaan.

Dit beeld toont niet de heroïsche sterke figuren, maar een paard, ruiter en kind die bijna onherkenbaar worden en dreigen ten onder te gaan aan angst. Dit beeld werd gemaakt in 1977, een periode van angst door de Koude Oorlog en dreigend atoomgeweld. Het toont die intrinsieke, existentiële angst van de mens. Alle figuren zijn gedeformeerd, afgetakeld en hangen nog met flarden aan elkaar. De ruiter blijft het kind beschermen, maar zelfs het kind is niet meer het toonbeeld van vreugde en onschuld. Iedereen wordt aangetast door die alom aanwezige angst. Net zoals Picasso die onwerkelijkheid probeerde te vatten in de “Guernica”, gaat Jan Calmeyn in dit beeld totale wanhoop een gezicht geven.

Ondanks het feit dat het beeld intussen bijna 50 jaar oud is, blijft het spijtig genoeg brandend actueel. De dreigende taal van de grootmachten in 2025 wakkert bij ieder van ons terug die existentiële angst voor de toekomst aan.

Het maken van dit beeld is een huzarenstuk. Het klassieke boetseren en in vorm gieten is hier niet toegepast. Voor kleine formaten is deze techniek heel gebruikelijk maar voor grotere afmetingen, zoals deze, eerder uitzonderlijk. Het beeld is gemaakt uit lappen was die aan mekaar gesmolten worden. Deze bewerking moet uitgevoerd worden in een koele ruimte om de gewenste vorm te behouden. De lappen en naden zijn bewust zichtbaar gehouden, wat de intensiteit van het beeld nog versterkt. Vanaf 1975 laat Jan Calmeyn zijn in was gemodelleerde ontwerpen in brons gieten met de verloren wastechniek. ‘Paard en Ruiter’ is een van de vroege werken van Jan Calmeyn. Later evolueren zijn beelden in de richting van de abstractie.

CALMEYN Jan (1942)
Jan Calmeyn is een beeldhouwer uit Sint-Niklaas. Hij is een laatbloeier want hij begint pas met beeldhouwen als hij 33 is. Wint in 1975 de ‘Prijs van de Provincie Oost-Vlaanderen’ met ‘Ramses I’. In 1977 ontvangt hij een eervolle vermelding met geldprijs in de Wedstrijd Mark Macken. In 1981 wordt hij laureaat op de Triënnale voor Kleinsculptuur in Boedapest.